ในองค์กรยุคใหม่พนักงานเก่ง คือทรัพยากรล้ำค่าที่ทุกบริษัทอยากรักษาไว้ แต่ปัญหาที่หลายคนอาจไม่คาดคิดคือ แม้จะเก่งแค่ไหน ถ้าไม่สื่อสาร หรือไม่เข้ากับทีม ก็อาจกลายเป็นจุดสะดุดที่ทำให้การทำงานร่วมกันไม่ราบรื่นเท่าที่ควร

ในบางกรณี เราอาจเจอคนที่มีความสามารถเฉพาะตัวสูง ผลงานดี แต่กลับเก็บตัว ไม่ชอบพูดในที่ประชุม หรือไม่แสดงความเห็นแม้มีไอเดียดีอยู่เต็มหัว จนสุดท้ายทีมรู้สึกเข้าถึงยาก หรือทำงานด้วยไม่ค่อยรู้เรื่อง ซึ่งไม่ใช่เพราะเขาไม่อยากร่วมมือ แต่บางครั้งมันเกิดจากสไตล์การทำงาน หรือบุคลิกส่วนตัวที่ต่างกัน

หัวหน้า หรือ HR ควรทำอย่างไรให้พนักงานเก่งแต่เงียบ เหล่านี้เข้ากับทีมได้ดีขึ้น?

1. เข้าใจก่อนว่าไม่สื่อสาร ไม่ได้แปลว่าไม่ร่วมมือ

ก่อนจะรีบแก้ปัญหา สิ่งสำคัญคือเข้าใจต้นเหตุของพฤติกรรม บางคนเงียบเพราะไม่มั่นใจในการพูด บางคนเกรงใจไม่อยากแทรกการสนทนา หรือบางคน simply คิดเยอะก่อนพูดซึ่งไม่ใช่เรื่องผิดเลย

การพยายามบังคับให้คนพูดมากขึ้นโดยไม่เข้าใจที่มาที่ไป อาจยิ่งทำให้เขาปิดตัวมากกว่าเดิม ลองเริ่มจากการพูดคุยแบบส่วนตัว ถามความเห็นในบรรยากาศที่เขารู้สึกปลอดภัย แล้วค่อย ๆ ชวนให้เขาแชร์ในวงกว้างเมื่อพร้อม

2. สร้างพื้นที่ปลอดภัยในการแลกเปลี่ยน (Psychological Safety)

หลายองค์กรที่มีทีมเวิร์กดี มักจะมีพื้นที่ปลอดภัยทางจิตใจ หรือ Psychological Safety เป็นพื้นฐาน นั่นหมายความว่า ทุกคนกล้าที่จะแสดงความคิดเห็นโดยไม่กลัวถูกตำหนิ ถูกขัด หรือโดนมองว่า พูดไม่เข้าท่า 

หัวหน้าสามารถเริ่มได้ง่าย ๆ เช่น

• ขอบคุณทุกความคิดเห็น ไม่ว่าจะเห็นด้วยหรือไม่เห็นด้วย

• ชวนคนเงียบให้พูด โดยไม่กดดัน เช่น พี่อยากรู้มุมของน้องหน่อย คิดว่ายังไงกับเรื่องนี้?

• ให้เวลาคิดก่อนตอบ ไม่รีบตัดบทหรือสรุปแทน

เมื่อทีมรู้สึกว่าการพูดไม่เสี่ยง การสื่อสารก็จะค่อย ๆ เปิดมากขึ้นเอง

3. ใช้ช่องทางสื่อสารให้เหมาะกับสไตล์

บางคนไม่ชอบพูดในที่ประชุมใหญ่ แต่เก่งมากเวลาเขียน หรืออธิบายผ่านข้อความ ถ้าองค์กรมีช่องทางสื่อสารที่หลากหลาย เช่น Chat, e-Mail, Task Board หรือ Feedback Form ก็ช่วยเปิดทางให้พนักงานเงียบ ๆ มีพื้นที่แสดงศักยภาพได้

ลองเปลี่ยนจากการบังคับให้พูดต่อหน้ามาเป็น เขียนสรุปแนวคิด หรือ แชร์ความคิดเห็นหลังประชุมใน Slack ก็อาจทำให้ได้ insight ดี ๆ ที่ไม่เคยได้ยินมาก่อน

4. เชื่อมเขากับเพื่อนร่วมงานทีละขั้น

อย่าพยายามให้พนักงานเก่งแต่เงียบเข้ากับทั้งทีมทันที เพราะอาจเป็นแรงกดดันที่มากเกินไป เริ่มจากจับคู่ (Buddy System) ให้ทำงานกับเพื่อนที่เข้ากันได้ดี เช่น คนที่มีนิสัยเปิดกว้าง อดทน และพร้อมรับฟัง เมื่อความไว้เนื้อเชื่อใจเกิดขึ้น เขาจะเริ่มผ่อนคลายมากขึ้น และกล้าที่จะมีปฏิสัมพันธ์กับทีมใหญ่ในระยะต่อไป

5. ให้ Feedback แบบเป็นมิตรและสร้างสรรค์

พนักงานที่เก่งแต่ไม่ค่อยพูด มักจะให้ความสำคัญกับคุณภาพของงาน มากกว่าการสร้างภาพลักษณ์ในทีม ดังนั้นเวลาจะให้ฟีดแบ็กเกี่ยวกับพฤติกรรมการสื่อสาร ควรเลือกวิธีที่นุ่มนวลและมีเจตนาดี เช่น “งานของคุณยอดเยี่ยมมากเลย ถ้าแชร์ไอเดียแบบนี้ในทีมบ้าง ทีมคงได้ประโยชน์เยอะเลยนะ”

แทนที่จะพูดว่า…“คุณต้องพูดมากกว่านี้หน่อยนะ ไม่งั้นคนอื่นไม่รู้ว่าคุณทำอะไรอยู่”

คำพูดที่ตั้งต้นจากความชื่นชม จะช่วยให้เขาเปิดใจและพร้อมปรับตัวมากกว่า

6. สร้างระบบที่ทำให้การสื่อสารเป็นส่วนหนึ่งของงาน

บางครั้งปัญหาการสื่อสารไม่ได้อยู่ที่คน แต่อยู่ที่ระบบการทำงานที่ไม่ได้เอื้อให้พูดคุยกัน องค์กรอาจเพิ่มกิจกรรมสั้น ๆ เช่น

• Daily Stand-up 10 นาที เพื่ออัปเดตสิ่งที่ทำ

• Weekly Sync สรุปสิ่งที่ได้เรียนรู้ในสัปดาห์

• หรือแม้แต่ Coffee Chat สบาย ๆ ระหว่างทีม

กิจกรรมเหล่านี้ไม่เพียงช่วยเปิดช่องทางการสื่อสาร แต่ยังสร้างวัฒนธรรมทีมที่ใกล้ชิดกันมากขึ้น

7. ย้ำว่าทีมเวิร์กไม่ได้แปลว่าต้องพูดเก่ง

สุดท้าย อย่าลืมว่าการสื่อสารที่ดีไม่ได้หมายถึง พูดเยอะ แต่หมายถึง เข้าใจและร่วมมือได้ บางคนพูดน้อยแต่ฟังเก่ง แปลผลเร็ว และทำงานต่อได้อย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งก็คือทักษะการสื่อสารอีกรูปแบบหนึ่ง

หัวหน้าหรือ HR จึงควรมองให้รอบด้าน และออกแบบวิธีทำงานที่เปิดโอกาสให้ทุกสไตล์เติบโตไปพร้อมกัน

เก่งแต่ไม่พูด ไม่ใช่ปัญหา ถ้าองค์กรเข้าใจ

ในยุคที่องค์กรต้องการทั้งผลงานและวัฒนธรรมการทำงานที่ดี การเรียนรู้วิธีเชื่อมคนเงียบกับทีมเป็นสิ่งจำเป็น เพราะท้ายที่สุดแล้ว ทีมที่แข็งแรงไม่ใช่ทีมที่ทุกคนพูดเสียงดังเท่ากัน แต่คือทีมที่เข้าใจกัน และใช้ศักยภาพของแต่ละคนให้เต็มที่ และเมื่อหัวหน้าเข้าใจ คนเก่งเปิดใจ ทีมก็จะเดินไปข้างหน้าด้วยกันได้อย่างลงตัว

อยากให้องค์กรของคุณสื่อสารได้ดีขึ้น และทำงานร่วมกันอย่างมีพลัง…People Plus พร้อมช่วยวางระบบและพัฒนาเครื่องมือด้าน HR ที่ทำให้ทั้งคนและทีมเติบโตไปพร้อมกัน